حقوقدانان جوان

این پرنده مردنی نیست

حقوقدانان جوان

این پرنده مردنی نیست

جرم شناسی اسلامی، تصور یا واقعیت ؟فصل اول

نگاه دین مبین اسلام به جرم و بزه نگاهی مترقی و انسان محور است و در تمامی فروض آن هم جنبه های فردی و هم جمعی مورد امعان نظر شارع مقدس قرار گرفته است؛ به طوری که به جرات می توان بحث از مکتب جرمشناسی اسلامی نمود و شاکله اصلی آن را که بر پایه قرآن و سنت است مورد نقد و بررسی واقع بینانه قرار داد؛ لذا در نگارش این مقاله تنها انعکاسی از نمونه های مترقی جرمشناسی امروزی در آئینه دین مبین اسلام بیان گردید. البته مباحثی را که در این دین آسمانی عنوان شده لکن حتی در مترقی ترین مکتب های جرمشناسی امروزی نیز بیان نگشته مورد بررسی قرار گرفته است.
با توجه به محدودیت های موجود در نگارش مقاله در نوشتار حاضر جنبه هایی از جرمشناسی اسلامی در زمینه های جرمشناسی جامعه شناختی، جرمشناسی پیشگیری و جرمشناسی اصلاح گرایانه دین بیان گشت و همراه آن آیات و روایات مرتبط نیز مطرح گردید.
جرم شناسی اسلامی، تصور یا واقعیت ؟


نویسنده احسان زررخ (دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی)

ادامه مطلب ...

بیان در زندان

جامعه حقوقدانان و بویژه وکلای دادگستری ایران در سیر تاریخ حیات، همواره بزرگانی را با خود داشته که چشمان باز و وجدان بیدار اجتماع عصر خویش بوده اند. مقاله زیر اثر استاد دکتر رضا نوربها حقوقدان برجسته و وکیل محترم دادگستری به نقل از مجله تحقیقاتی حقوقی دانشگاه شهید بهشتی می باشد، از یاد نبرده ایم مقالات بیاد ماندنی ایشان را با عناوین «بحثی کوتاه در زمینه قانون مجازات اسلامی، نگاهی کوتاه به قانون مجازات اسلامی، مسئولیت جزایی اطفال و مجانین در قانون مجازات اسلامی، قانونی ترد در قالب شیشه ای» که در سالهای تیره و دشوار تصویب قانون مذکور، عدالت جویان را وامدار تعهد و تهور خویش نمود.
دبیر کمیسیون روابط عمومی کانون وکلای دادگستری مرکز
به باران شکایت تندی آفتاب را بردم، در پاسخم فقط بارید...


رضا نوربها – شهریور ۸۳

ادامه مطلب ...

چه کسانی تابعیت ایرانی دارند؟



هانیه اخباریه

وکیل پایه یک دادگستری

ادامه مطلب ...

خون و خاک در قانون مدنی

تابعیت.بررسی سیستم خون و خاک در قانون مدنی


در مورد تابعیت دانشمندان حقوق بین الملل بحث های متعدد و مفصلی انجام داده اند، ولی نظر واحدی ارائه نکرده اند. موضوع مهم درمورد تابعیت خصلت سیاسی و داخلی بودن تابعیت است، زیرا تابعیت حالت یا صفتی است، ناشی از این حقیقت که شخصی به یک دولت تعلق دارد. ساده ترین و درعین حال کامل ترین تعریفی که در مورد تابعیت می توان داد این است که: تابعیت یک رابطه سیاسی، حقوقی ومعنوی است که فردی را به دولتی معین مرتبط می سازد.

کشورها دومعیارسیستم خون یا سیستم خاک را برای تعیین اتباع خود در نظر گرفته اند، بر همین اساس در این دفترابتدا به بررسی سیستم خون و خاک می پردازیم و سپس کاربردهای آن را در نظام حقوقی کشورمشاهده می کنیم .

در قانون مدنی ما، معیار خون و خاک برای تعیین تابعیت افراد در نظر گرفته شده است، اما با بررسی بیشتردر این مورد با اشکالاتی درقانون مدنی درکاربرد عملی این دومعیار برخورد خواهیم کرد .

مثلا معیار خون را فقط از جهت رابطه خونی پدر با فرزند در نظر گرفته شده، و برای مادر هیچ اهمیتی در رابطه خونی قائل نیست، که باعث می شود فرزند متولد از مادر ایرانی و پدر خارجی برای کسب تابعیت ایران 18 سال صبر کرده، ولی یک بیگانه برای گرفتن تابعیت ایرانی فقط با 5 سال اقامت در ایران و سایر شرایط دیگر تابع ایران شود .

ادامه مطلب ...

سازمان صلح سبز بین‌الملل

سازمان صلح سبز بین‌الملل            Greenpeace International
حسین یزدانی
مقدمه
همیشه زندگی سالم در گرو محیط زیستی سالم می‌باشد. امروزه حفظ محیط زیست و فراهم آوردن بستری سالم و آرام برای بشر، برنامه‌ها و طرحهای بسیاری از سوی تعداد زیادی از دولتها، سازمانها، گروهها و افراد را موجب شده است.
هر چند دولتها خود تمایل زیادی به حفظ محیط زیست دارند، اما وجود برخی منافع باعث شده است که همین دولتها دست به فعالیتهایی بزنند که حفظ و بقای محیط زیست را به خطر بیاندازد و زندگی افراد بشری را به خطر بیاندازد، لذا بشر خود به فکر افتاد تا راهی برای حفظ این محیط گرانبها پیدا نماید، اما از آنجا که فرد به تنهایی در مقابل قدرت بزرگی چون دولت نمی‌توانست عرض اندام نماید، لذا به این فکر افتاد تا اقدامات خود را در قالب گروهی و سازمانی انجام دهد. از این جا بود که اندیشه ایجاد سازمانهای مردمی برای مقابله با قدرت عمومی (یعنی دولتها) ظهور کرد.

ادامه مطلب ...

سیر تحول تاریخچه زندانها

در زمانهای گذشته ، مجازاتها با قساوت و شقاوت اجراء و مجازاتهائی از قبیل زنده به گور کردن - سوزاندن - طعمه حیوانات درنده ساختن - کور کردن و انواع شکنجه های بدنی رواج داشته است .
زندان محلی بوده که متهم را در آنجا نگهداری می کردند تا در روز دادرسی در دادگاه حاضر نمایند . معمولا زندانها در زیر قصرها و یا در قلاع بنا می شد و جایی تاریک و ناسالم بود . زندانیان وضع تأثرانگیز داشته و اکثرا محکومین در زندانها جان می سپردند .
روحانیون مذهب مسیح ، اول کسانی بودند که با ابراز تنفر از خونریزی ، خواستار تعدیل مجازات شده و مجازات حبس را به جای کیفر اعدام توصیه کردند و برای اصلاح و تربیت زندانیان اقدام و از زندانها بازدید به عمل آوردند .

ادامه مطلب ...

تفکیک جرائم مطبوعاتی

تقسیم بندی جرائم مطبوعاتی براساس موارد ذیل صورت می گیرد؛
1 - تفکیک و طبقه بندی جرائم به لحاظ اهمیت جرم؛ به عنوان مثال افشا و انتشار اسناد نظامی و ترغیب افراد به شورش، جرائم سنگین تر از توهین به افراد و به تبع آن مجازات سخت تری را شامل می شود.
2 - تفکیک و طبقه بندی جرائم به عادی و ویژه مطبوعات؛ به عنوان مثال توهین به روسای دولت ها در طبقه بندی جرائم عادی و عدم معرفی مدیر مسوول مطبوعات یا نشریه از جرائم ویژه مطبوعاتی است.
3 - تفکیک جرائم مطبوعاتی با توجه به مبنای قانونی آن؛ به عنوان مثال برخی از جرائم امکان دارد در قوانین جزایی یا قوانین حمایت از خانواده یا قوانین دیگر مبنای قانونی یافته و بعضاً ممکن است در خود قانون مطبوعات نضج گرفته و پایه و اساس یافته، لذا می توان از این نظر نیز این جرائم را تقسیم بندی کرد.
4 - تفکیک جرائم مطبوعاتی براساس موضوع؛ به عنوان مثال جرائم مغایر با مصالح عمومی و جرائم علیه یک فرد را می توان از جمله تفکیک های جرائم مطبوعاتی برشمرد.

ادامه مطلب ...

بزرگترین مشکلات رشته حقوق از دیدگاه دکتر کاتوزیان

 دادگستری افرادی را به سمت قضاوت استخدام می کند که حقوق نخوانده اند. این مراکز ترجیح می دهند از دانشکده های حقوق فردی را استخدام نکنند. این موارد، باعث تخفیف و تحقیر علم حقوق می شود.این در حالی است که در سالیان اخیر مسائل حقوقی مورد بحث در دنیا است. در صورتی که با جهان خارج ارتباط نداشته باشیم و مسائل حقوقی کشور را آن طور که باید مطرح نکنیم، شیرازه کشور را نشناخته ایم.

در آمریکا افرادی که می خواهند در دانشکده حقوق تحصیل کند، باید قبل از آن در یک دانشکده دیگر، آموزش دیده باشند. در کشورهای دیگر به هیچ وجه به کسی که لیسانس حقوق را ندارد اجازه شرکت در فوق لیسانس این رشته را نمی دهند.مجریان قانون، قضات و استادان حقوق باید به عنوان موجوداتی متفکر در نظام حقوقی نقش داشته باشند وتمام تلاش ما در سال ها اخیر این بوده که این نقش را در برابر نقش قانونگذار بزرگ کنیم. باید در حقوق اجتهاد را جانشین اطاعت کرد.

در صورتی که تنها از گوشه ای از دانش حقوق آگاهی نداشته باشی با مشکلات زیادی مواجه خواهی شد. حقوق یک سلسله تعلمیات عمومی نیست که فرد بتواند در خارج از دانشگاه آن را کسب کند.

استادان و دانشجویان ما اعتقاد دارند که فقط باید راه حل را از قانون کشف کرد. این راه مناسبی است، اما کافی نیست. مجریان قانون، قضات و استادان حقوق باید به عنوان موجوداتی متفکر در نظام حقوقی نقش داشته باشند وتمام تلاش ما در سال ها اخیر این بوده که این نقش را در برابر نقش قانونگذار بزرگ کنیم. باید در حقوق اجتهاد را جانشین اطاعت کرد. باید تلاش مضاعف کنیم تا عقب ماندگی ها جبران شود. برخی رساله های دکتری در رشته حقوق، از کتب برخی استادان سابق این رشته بهتر است. در صورتی که این تحقیقات به بازار بیاید و تشویق شود منبعی برای دانش حقوق محسوب می شود.

وقتی قتل عمد نیست!

به یقین، در تمام نظام های هنجاری و صرف نظر از دین، نژاد و ملیت، قتل جزو قبیح ترین اعمال انسانی و جنایت بارترین رفتار بشری است و هر نظام حقوقی بر مبنای سیاست کیفری خود مجازاتی متناسب با این قباحت وضع می کند.

ادامه مطلب ...

بررسی عنصر مادی شرکت در جرم

پس از تصویب قوانین کیفری مدرن به لحاظ تلاش های آزادی خواهان و فلاسفه ی قرن 18 میلادی پدیدة جرم و عناصر سه گانه ای به رسمیت شناخته شد. از لحاظ بررسی این عناصر بایستی توجه داشت جرایم دارای سه رکن اصلی می باشند که از آنها به (عناصر عمومی جرم) تعبیر می شود ، البته عده ای از حقوقدانان عنصر چهارمی را نیز برای جرم قائل شده اند که از آن به (عنصر ناحق)تعبیر می کنند بدین معنی که جرم ارتکابی نبایستی در راستای اجرای قانون باشد ، مثلا دفاع مشروع را که دفاعی قانونی و با مجوز قانون گذار است در تعریف جرم و ارکان تشکیل دهنده آن لحاظ می کنند اما غالب حقوقدانان از این عنصر صرفنظر کرده و آن را در بحث علل موجهه جرم بررسی می کنند ، بنابراین عناصر سه گانه جرم به عناصر (قانونی مادی و روانی) تقسیم می شوند.
عنصر قانونی به معنی جرم انگاری عملی از سوی قانونگذار به قید مجازات در خصوص کیفری است.
عنصر مادی جرم تخطی خطاکار از ذهن مجرم است .
عنصر معنوی جرم نیز خواست فاعل بر انجام عمل مجرمانه و بعضأ تحصیل نتیجه از ارتکاب عمل است.

ادامه مطلب ...